แถลงข่าว

กรุงเทพธุรกิจ 7 กค 63 6 กรกฎาคม 2563 | โดย ปริญญา ชาวสมุน จะทับศัพท์หรือบัญญัติศัพท์ใหม่ ในยุคที่โลกหมุนไว “ราชบัณฑิต” ไทยจึงต้องปรับตัวให้ทันภาษาที่เปลี่ยนเร็วกว่า 5G มองเป็นพลวัตทางภาษาก็ได้ หรือจะนิยามว่าเป็นการดิสรัปชันของยุคสมัยก็ไม่ผิด กับการใช้ศัพท์ใหม่ซึ่งเปลี่ยนไปแบบติดสปีดของคนยุคนี้ที่การเลื่อนไหลจากภาษาต่างประเทศเข้ามาผสมภาษาไทย ผลิดอกออกผลเป็นคำทับศัพท์บ้าง คำแสลงบ้าง จนระบบนิเวศภาษาบ้านเราหลากหลายและซับซ้อนขึ้นทุกทีๆ ขณะที่ศัพท์แสงเกิดใหม่กลายเป็นคำติดปาก แทบทุกวันจะเกิดคำศัพท์แปลกตาให้เห็นบนโซเชียลมีเดีย แล้วค่อยๆ แทรกซึมจนมีคนใช้กันแพร่หลาย ศัพท์เหล่านี้มักถูกนิยามขึ้นจากสื่อ จากคนดัง หรือแม้กระทั่งจากประชาชนคนธรรมดา ทว่าอีกฟากคือ สำนักงานราชบัณฑิตยสภา สถาบันที่มีหนึ่งในพันธกิจบัญญัติศัพท์ในภาษาไทยให้เป็นไปตามหลักการและเป็นระบบ ศัพท์…ขาหลอก ถึงบทบาท ‘บัญญัติศัพท์’ ของราชบัณฑิตยสภาจะเป็นไปตามมาตรา 8 วงเล็บ 6 ของพระราชบัญญัติราชบัณฑิตยสภา พ.ศ. 2558 ระบุว่าให้สำนักงานราชบัณฑิตยสภามีอำนาจหน้าที่ ดําเนินงานเกี่ยวกับการจัดทำพจนานุกรม สารานุกรม อักขรานุกรม อนุกรมวิธาน การบัญญัติศัพท์วิชาการสาขาต่างๆ รวมทั้งการจัดทำพจนานุกรมศัพท์วิชาการภาษาต่างประเทศ เป็นภาษาไทยและงานวิชาการอื่นๆ ทว่า คำศัพท์แปลกประหลาดที่ไร้ที่มาก็มักจะโผล่ขึ้นกลางโซเชียลมีเดีย แล้วเข้าอีหรอบ ‘ข่าวลือไปไวกว่าไฟลามทุ่ง’ จนราชบัณฑิตยสภาถูกกล่าวหาว่าเป็นตัวตลก ศาสตราจารย์เกียรติคุณ นายแพทย์สุรพล […]

ศาสตราจารย์ นพ.สุรพล อิสรไกรศีล นายกราชบัณฑิตยสภาให้สัมภาษณ์กับรายการ ชัวร์ก่อนแชร์ รายละเอียดเรื่องศัพท์บัญญัติ สามารถอ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่

ตามที่สำนักงานราชบัณฑิตยสภาได้เผยแพร่ศัพท์บัญญัติในสาขาวิชาต่าง ๆ ทางเพจเฟซบุ๊กสำนักงานราชบัณฑิตยสภา เช่น คำว่า “ข้อมูลมหัต (big data)” ซึ่งเป็นศัพท์สาขาวิชาสถิติศาสตร์ นั้น การเผยแพร่ข้อมูลดังกล่าวจุดประกายให้เกิดความสนใจเกี่ยวกับศัพท์บัญญัติของสำนักงานราชบัณฑิตยสภา และมีผู้เผยแพร่ข้อมูลที่อ้างว่าเป็นศัพท์บัญญัติของสำนักงานราชบัณฑิตยสภาผ่านทางสื่อสังคม (social media) เพื่อสร้างความเข้าใจที่ถูกต้องแก่ประชาชน สำนักงานราชบัณฑิตยสภาจึงได้ตรวจสอบข้อมูลศัพท์บัญญัติดังกล่าวจากฐานข้อมูลศัพท์บัญญัติของสำนักงานราชบัณฑิตยสภา พบข้อมูลการบัญญัติในหลายสาขาดังนี้ คำศัพท์ ศัพท์บัญญัติ สาขาวิชา Twitter ทวิตเตอร์ คอมพิวเตอร์และเทคโนโลยีสารสนเทศ big data ข้อมูลขนาดใหญ่ คอมพิวเตอร์และเทคโนโลยีสารสนเทศ   ข้อมูลมหัต สถิติศาสตร์ socialization การขัดเกลาทางสังคม ภาษาศาสตร์ประยุกต์   การขัดเกลาทางสังคม,สังคมกรณ์ สังคมวิทยา intuition สหัชญาณ วิทยาศาสตร์   การรู้เอง ภาษาศาสตร์ทั่วไป   อัชฌัตติกญาณ,การรู้เอง ปรัชญา Innate idea สชาติกมโนคติ,มโนคติแต่กำเนิด ปรัชญา hermeneutics อรรถปริวรรต สังคมวิทยา   ๑. อรรถปริวรรตศาสตร์ […]

ขณะที่บ้านเมืองของเรากำลังเผชิญกับการคุกคามของโรคระบาดโควิด-19  ประชาชนทุกวัยโดยเฉพาะผู้สูงอายุจะมีความอ่อนไหวและเสี่ยงที่จะเสียชีวิตในอัตราที่สูง ในอีก 10 ปีข้างหน้า สังคมไทยจะมีสัดส่วนผู้สูงอายุเทียบกับประชากรทั้งประเทศสูงมากถึงร้อยละ 30 คนวัยทำงานจะมีสัดส่วนน้อยลง  เด็กเกิดใหม่ก็ยิ่งมีสัดส่วนน้อย ซึ่งเกิดจากปัญหาครอบครัวที่คนท้องที่ไม่พร้อม” กับ “คนที่พร้อมแต่ไม่ท้อง” จากสภาพดังกล่าว เมื่อสัดส่วนของประชาชนเปลี่ยนไป ผู้สูงอายุในอนาคต (ปัจจุบันอายุ 40-60 ปี) ที่มีจำนวนเพิ่มขึ้น จะต้องเผชิญปัญหาในด้านต่าง ๆ พร้อม ๆ กัน ส่วนผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 40 ปี ก็จะต้องมีภาระเพิ่มมากขึ้นในการดูแลพ่อ แม่ และอาจมีปู่ ย่า ตา ยาย อีกด้วย จึงทำให้จำนวนและคุณภาพคนวัยทำงาน คนจ่ายภาษีอากรในอนาคตจะมีน้อยลง และอาจสร้างปัญหาความยั่งยืนทางการคลังได้ ราชบัณฑิตยสภาในฐานะองค์กรที่หน้าที่ค้นคว้าวิจัยให้คำแนะนำและคำปรึกษาทางวิชาการนายกรัฐมนตรีหรือคณะรัฐมนตรี เห็นว่าการที่รัฐบาลให้ความสำคัญเกี่ยวกับเรื่องที่ประเทศไทยกำลังเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุนั้น ราชบัณฑิตยสภาควรมีบทบาทสำคัญในการช่วยผลักดันให้องค์กรภาครัฐและหน่วยงานต่าง ๆ ได้ตระหนักและเตรียมความพร้อมในการรองรับการที่ประเทศไทยกำลังเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ  ตลอดจนพิจารณาถึงวิธีการบูรณาการนโยบายของรัฐและภาคส่วนต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องให้เกิดผลเป็นรูปธรรมที่ชัดเจนมากขึ้น จึงได้แต่งตั้งคณะกรรมการขึ้นมาชุดหนึ่งคือ คณะกรรมการเฉพาะกิจจัดทำข้อเสนอแผนแม่บทเรื่องสังคมผู้สูงอายุต่อรัฐบาล เพื่อพิจารณาข้อมูลข้อเท็จจริงเกี่ยวกับผลกระทบในมิติต่าง ๆ ที่จะเกิดขึ้นต่อสังคมสูงวัยหรือสังคมผู้สูงอายุในอนาคต  และจัดทำแผนรองรับการที่ประเทศไทยกำลังเข้าสู่สังคมคนไทยอายุยืนนำเสนอต่อรัฐบาลเพื่อเตรียมความพร้อมรองรับ “สังคมคนไทยอายุยืน” ในอนาคต โดยสรุปออกมาเป็นข้อเสนอแผนการสร้างระบบรองรับ “สังคมคนไทยอายุยืน” […]

นิตยา กาญจนะวรรณราชบัณฑิต ประเภทวิชาวรรณศิลป์ สาขาวิชาภาษาไทยสำนักศิลปกรรม ราชบัณฑิตยสภา อักขรวิธีไทยกำหนดไว้ว่า ถ้าพยัญชนะต้นเป็นอักษรต่ำมีสระเสียงยาว และตัวสะกดเป็นคำตาย จะเป็นเสียงโทได้ทันทีโดยไม่ต้องมีรูปวรรณยุกต์กำกับ เช่น งาก แต่ถ้าเป็นสระสั้น ต้องใช้รูปวรรณยุกต์เอกกำกับ เพื่อให้เป็นเสียงโท เช่น งั่ก หลักเกณฑ์นี้ปรากฏอยู่ในตำราภาษาไทยหลายเล่มนับแต่ พ.ศ. ๒๔๖๑ เป็นต้นมา เช่น หลักภาษาไทย ของ พระยาอุปกิตศิลปสาร มีตัวอย่างคือคำว่า คั่ก (พระยาอุปกิตศิลปสาร, ๒๕๓๓ : ๑๕) ลักษณะภาษาไทย ของ ศาสตราจารย์ ดร.คุณบรรจบ พันธุเมธา มีตัวอย่างคือคำว่า งั่ก (บรรจบ พันธุเมธา, ๒๕๕๙ : ๓๖) บรรทัดฐานภาษาไทย เล่ม ๑ ของ กระทรวงศึกษาธิการ มีตัวอย่างคือคำว่า คึ่ก (สถาบันภาษาไทย, ๒๕๔๕ : ๘๒) คำว่า แซ่บ […]