ครูและพิธีกรรมไหว้ครูในวัฒนธรรมไทยศึกษา เพื่อสืบสานและสร้างสรรค์อย่างมีคุณค่า
ในทุกช่วงเริ่มต้นปีการศึกษา นักเรียนและนิสิตจะทำพิธีไหว้ครู อันเป็นประเพณีสำคัญที่สะท้อนและถักทอสายใยแห่งความสัมพันธ์ของ ศิษย์กับครูมาแต่อดีต แม้ในวันนี้ ความเข้าใจ ความหมายและรูปแบบ บางอย่างของพิธีกรรมไหว้ครูจะแปรเปลี่ยนไปบ้าง แต่สังคมไทยก็ยกย่องครูดังคำเปรียบที่ว่า “ครูเป็นเสมือนพ่อแม่คนที่ 2 ของศิษย์” และยกให้วันที่ 16 มกราคมของทุกปีเป็นวันครูแห่งชาติ “หัวใจของความเป็นครูอยู่ที่การเป็นต้นแบบผู้ดำรงชีวิตที่ดี ความเสียสละ เหมือนแม่พ่อที่คอยดูแลลูก รักและผูกพัน จึงเกิดคำว่า “ลูกศิษย์” ศ.กิตติคุณ ดร.สุรพล วิรุฬห์รักษ์ ราชบัณฑิต สาขาวิชานาฏกรรม กล่าวในงานประชุมวิชาการระดับชาติ “ครูและพิธีกรรมไหว้ครูในวัฒนธรรมไทย” ที่จุฬาฯ เมื่อปลายปีที่แล้ว จัดโดยสถาบันไทยศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ร่วมกับสำนักศิลปกรรม ราชบัณฑิตยสภา ซึ่งประกอบด้วยราชบัณฑิตและภาคีสมาชิกที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญในด้านอักษรศาสตร์และศิลปกรรมแขนงต่างๆในการปาฐกถาเรื่อง “จิตวิญญาณครู” ศ.กิตติคุณ สุมน อมรวิวัฒน์ ราชบัณฑิต สาขาวิชาศึกษาศาสตร์ วิพากษ์ครูในปัจจุบันนี้ว่า มีจำนวนไม่น้อยที่ได้ขายจิตวิญญาณครูแลกกับตำแหน่ง ยศถาบรรดาศักดิ์และเงินตรา “จิตวิญญาณในที่นี้ไม่ได้หมายถึงภูตผีปีศาจ แต่หมายถึง สภาวะจิตที่ได้ฝึกฝนดีแล้ว อันเป็นต้นทางของความเมตตากรุณา สุนทรียภาพ และสันติภาพ ครูต้องสอนให้ลูกศิษย์พ้นจากการกักขังทางความคิดและจินตนาการ มีอิสรภาพ ออกนอกกรอบ คิดเองได้ด้วยวิถีแห่งปัญญา มีพลัง […]